پایگاه تحلیلی خبری شعار سال

محمود فاضل رئیس شورای عالی نظام پزشکی گفت،طرح دارویار برای پرداخت سریع‌تر مطالبات داروخانه‌ها و ساده کردن فرآیند کار طراحی شده بود ، اما اکنون در طرح دارویار دچار مشکل هستیم و داروخانه‌ها نمی‌دانند طرف حساب مطالبات چه کسی است ؟ در گذشته داروخانه‌ها قراردادی با سازمان‌های بیمه‌گر داشتند و مطالبات هرچند با تاخیر اما نهایتا پرداخت می‌شد. اما وقتی سازمان‌های بیمه به دلیل اجرای طرح دارویار پا پس کشیدند، با انبوهی از مطالبات پرداخت نشده روبرو هستیم که اکنون تبدیل به معضل شده است. برخی از رفتارها باعث ناامنی خاطر داروخانه‌ها و مردم می‌شود و این دو گروه را روبروی یکدیگر قرار می‌دهد و تنها بر افروخته شدن خشم مردم را به دنبال دارد از این رو باید طرح دارویار ساماندهی شود.

دکتر مهدی رضایی معاون بیمه و خدمات سلامت سازمان بیمه سلامت با اشاره به اینکه اجرای ناقص طرح دارویاری در بلندمدت می‌تواند مشکلاتی ایجاد کند، گفت: اختلاف قیمت‌های بین دارو‌های تولید داخل و وارداتی که به دنبال اجرای ناقص طرح رخ می‌دهد در طولانی مدت آسیب‌زا خواهد بود.

واقعیت این است که اگر در این روز‌های سرد جولان آنفلوآنزا و سرماخوردگی در کشور، کودکی بیمار شده و تب کند، والدینش تقریبا قادر به تهیه هیچ‌یک از دارو‌های فرزندشان از داروخانه‌ها نخواهند بود؛ چراکه نه شربت‌های آنتی‌بیوتیک، سرماخوردگی و تب‌بر در داروخانه‌ها موجود است و نه قرص‌های چرک‌خشک‌کن و مسکن‌ها به‌سادگی یافت می‌شوند. حتی بیمارستان‌ها نیز در مقادیر بسیار کم این اقلام دارویی را در اختیار دارند و طبق بررسی ما یک شربت سرماخوردگی را برای استفاده سه بیمار باز می‌کنند. در این شرایط اقلامی مثل سرم نیز کمیاب شده و متاسفانه باید گفت اگر بیمار شوید، کار دشواری برای تهیه دارو و بهبود شرایط خود خواهید داشت؛ چراکه مشکل کمبود و نبود دارو اکنون بسیار جدی است و متولی تامین آن که سازمان غذا و دارو است، این واقعیت را قبول نکرده و در بهترین حالت این اوضاع را نتیجه عملکرد خود نمی‌داند.

همزمان با تصمیم گیری و اجرای طرح دارویار، برای چندین بار در خصوص ایرادات و چالش‌های این طرح هشدار دادیم، حتی در یکی از نوشتار‌های انتقادی مطرح شد که با این فرمان، طرح دارویار تا پنج ماه اتی مجبور به جمع شدن است. اما بعضی‌ها نشنیدند یا نخواستند که بشنوند. مردم ناراضی از دسترسی به دارو، داروخانه ناراضی، تولید کننده دارو ناراضی، اما شرکت‌های بیمه، شاید خوشحال از دریافتی‌های حمایتی؟! بهانه هم قاچاق دارو بوده است به کشور‌های همسایه. انگار کشور مرزبانی ندارد و نمی‌توان بر اساس چهار سامانه کد ملی، کد پزشک و سیستم نسخه نویسی آنلاین و کد داروخانه و نسخه پیچی آنلاین و وضعیت تولید دارو، این بازار مکاره را کنترل کرد. بروید ببینید که منافع چه کسانی با اجرای چنین طرح‌هایی تامین می‌شود؟!

زهرا شیخی سخنگوی کمیسیون بهداشت گفت: از نظر کمیسیون بهداشت، هنوز زیرساخت طرح «دارویار» فراهم نیست و شتاب‌زده شروع شد. دولت معتقد است در طرح دارویار پرداختی مردم تغییری نکرده، ولی این اتفاق نیفتاده است. به دنبال این هستیم تا مشکلات این طرح حل شود، ولی اگر نتوانند زیرساخت‌ها را فراهم کنند شاید اگر جلوی طرح را هر چه زودتر بگیریم بهتر باشد.

حال که طرح دارویار اجرایی شده و ارز ۴۲۰۰ تومانی از دارو و کالا‌های پزشکی حذف شده است به ایراد‌های این طرح نگاهی بیندازیم، پس از این سوالی مهم مطرح کنیم: «تکلیف جمعیت هفت‌میلیون نفری فاقد پوشش هرگونه بیمه در این طرح چه می‌شود؟» سوالی که پاسخ به آن پیش از عملیاتی‌شدن طرح دارویار ضروری بود و وزیر بهداشت هم در صحبت‌های اخیرش به‌نوعی پاسخ این سوال را داد: «خدمات بیمه‌ای در طرح دارویار برای تمام مردم به مدت سه ماه رایگان شود.» از ظاهر سخن این‌طور برمی‌آید که همه افراد فاقد پوشش بیمه درمانی می‌توانند از این خدمت به مدت سه ماه استفاده کنند تا تکلیف بیمه درمانی‌شان مشخص شود.

سخنگوی کمیسیون بهداشت و درمان مجلس با اشاره به ابهامات طرح دارویار گفت: یکی از ابهامات متوجه وضعیت افرادی است که تحت پوشش بیمه خاصی نیستند و دارو‌ها را باید به صورت آزاد بخرند، قطعا نباید قیمت‌ها به گونه‌ای باشد که آن‌ها توان خرید نداشته باشند.

طرحی به اسم دارویار، روز چهارشنبه هفته گذشته از پرده درافتاد و افشای راز شد. مثلا مقرر شده بود که طی این طرح دارو‌ها ۳۰ تا ۱۵۰ درصد گران شوند و هزینه دارو‌ها توسط بیمه‌ها پرداخت شود. اما چند اتفاق و سوال خاص، مشکلات بنیادین این طرح فشل منجر به رانت را افشا کرد. داروخانه چی‌ها و مافیای داروی دارای نقدینگی در روز پنج شنبه سفارش میلیاردی برای دارو داده و دارو‌ها از روز شنبه به قیمت آزاد خرید و فروش می‌شود (مگر متقاضی دارو، دارای نسخه باشد). هیچ هماهنگی، یکپارچگی و نظارتی بین چند ضلع داروخانه، پزشک، مرکز درمانی، کد ملی بیمار و نهاد ناظر برای جلوگیری از تبانی منجر به خارج کردن دارو از شبکه وجود ندارد. روی کیفیت دارو‌های تحویل شبکه نظارت کافی وجود ندارد (مثلا ژلوفن ۴۰۰، زادتیدن و ...). داروخانه‌ها و دلال‌های صاحب نقدینگی در عرض دو روز بین ۳۰ تا ۱۵۰ درصد سود کردند. بسیاری از داروخانه‌ها با کمبود دارو‌های خاص مواجه هستند. سوال اینجاست که بیمه شدیدا بدهکار به داروخانه‌ها، چطور می‌خواهد در دارویار شرکت کند؟ تامین نقدینگی طرح مسلما با چالش مواجه شده و داروخانه های خصوصی از پذیرش نسخه های بالای 300 هزار تومان بشکل غیر مستقیم سرباز زده به داروخانه های دولتی حواله می کنند. بدلیل زیاد نویسی دارو و عدم ضرورت مراجعه مجدد به پزشک با احتکار خانگی دارو مواجه خواهیم شد. بر این قاعده، ضروری است که نمایندگان مجلس با قید فرویت جلوی اجرای ناقص طرح دارویار را گرفته و استیضاح عین الهی را دنباله گیری کنند.

چنان از طرح دارویار تعریف می‌کنند که گویی قرار است معجره‌ای اتفاق بیفتد. هرچند طرح دارای مزایایی نیز هست، اما جایگاه کیفیت دارو و اعتراض مردم به حضور دارو‌های بی کیفیت و کم کیفیت در بازار و همچنین چگونگی کنترل نسخه نویسی‌های قلابی و ساختگی مشخص نیست. طرح دارویار در کوتاه مدت خصوصا برای نسخ بالای 300 هزار تومان باعث ارجاع به داروخانه های دولتی شده و بدلیل زیاد نویسی دارو توسط پزشک با نوعی احتکار خانگی دارو در کشور مواجه خواهیم شد. ابهامی که می‌تواند به اسم مردم، باعث شادکامی یک مشت قاچاقچی و مدیر فرصت طلب دولتی شود.دارویار مشکل مسلم بودجه پیدا می کند و بدلیل چرخه سرتاسر پر حفره آن، احتمال اصلاح منجر به افزایش بهره وری را ندارد. در خصوص طرح دارویار هشدار می دهیم.